Историјата на виното се протега илјадници години и е тесно испреплетена со историјата на земјоделството, кујната, цивилизацијата и самото човештво. Археолошките докази сугерираат дека најраното производство на вино потекнувало од местата во Ерменија, Грузија и Иран, кои датираат од 8000 до 5000 година пред нашата ера. Археолошките докази стануваат појасни и упатуваат на приближување на виновата лоза на местата од рано бронзено време на Блискиот исток, Сумер и Египет од околу третиот милениум пред нашата ера.
Доказите за најстарото европско производство на вино се откриени на археолошките места во Македонија, кои датираат од пред 6.500 години. Истите овие страници содржат остатоци од најраните докази во светот за мелено грозје. Во Египет, виното станало дел од пишаната историја, играјќи важна улога во античкиот церемонијален живот. Траги од старо вино кои датираат од вториот и првиот милениум п.н.е. исто така се пронајдени во Кина.
Виното, врзано во мит со Дионис / Бахус, било вообичаено во античка Грција и Рим и многу од најголемите региони за производство на вино во Западна Европа. Технологијата за производство на вино, како што е винскиот печат, значително се подобрила за време на Римската империја; кога почнале да се произведуваат различни сорти на грозје со нови техники за одгледување и се создале буриња за складирање и испорака на вино.
Во средновековна Европа, по падот на Рим и нејзиното индустриско производство на вино за извоз, Христијанската црква станала постојан поддржувач на виното неопходно за славење на католичката миса. Додека виното било забрането во средновековните исламски култури, неговото користење во христијански либерацијата била широко толерирана. Производството на вино постепено се зголемува и потрошувачката станала популаризирана уште од 15 век па наваму, преживеајќи ја разорната ложа на филоксера од 1870-тите и на крајот воспоставувајќи растечки региони низ целиот свет.
РАНА ИСТОРИЈА
Преку обемен проект за мапирање гени во 2006 година, д-р МекГуверн и неговите колеги го анализираа наследството на повеќе од 110 современи сорти на грозје и го сведоа потеклото во регион во Џорџија. Покрај тоа, винска киселина е идентификувана во антички теглички од тестовите од тимот на Патрик МекГавестер во музејот на универзитетот во Пенсилванија.
Малку е познато за раната историја на виното. Веродостојно е дека раните фуражни и земјоделци правеле алкохолни пијалоци од диви плодови, вклучувајќи и дивo грозје од видовите Vitis silvestris, предок на модерното винско грозје.
Во својата книга „Античко вино: Потрагата по потеклото на винарството“ (Принстон: Принстон универзитет прес, 2003), МекГуверн тврди дека припитомувањето на евроазиското винско грозје и вино може да потекнува од територијата на денешно време Ерменија и Грузија, и да се шири на југ од таму. Најстарата позната винарија се наоѓа во пештерата „Арени-1“ во провинцијата Vayots Dzor во Ерменија. Археолозите го најавија откритието на оваа винарија во јануари 2011 година, седум месеци откако беше откриена најстарата кожа чевли во светот Арени-1 во истата пештера. Винаријата, која е стара над шест илјади години, содржи вински преси, садови за ферментација, тегли и чаши. Археолозите пронајдоа и семе од грозје и винова лоза од видовите Vitis vinifera. Патрик Мекговерн коментирајќи ја важноста на откритието, рече: „Фактот дека винското производство веќе беше добро развиено во 4000 година п.н.е. сугерира дека технологијата веројатно се враќа многу порано.“
Домашно грозје имало во изобилство на Блискиот исток од почетокот на раното бронзено време, почнувајќи од 3200 година п.н.е. Исто така, има изобилство докази за производство на вино во Семер и Египет во третиот милениум пред нашата ера. Античките Кинези некое време правеле вино од домашно диво „планинско грозје“,сè додека не внеле домашни семиња од грозје од Централна Азија во 2 век.
Точно каде е направено првото вино, сè уште е нејасно. Може да биде насекаде во огромниот регион, кој се протега од Северна Африка до Централна / Јужна Азија, каде што расте дивото грозје. Како и да е, првото големо производство на вино се случило во регионот каде грозјето за прв пат беше припитомено, Јужен Кавказ и Блискиот исток.
ЛЕГЕНДАТА
Постојат многу приказни за потеклото на виното. Библиските извештаи раскажуваат за Ное и неговите синови кои произведуваат вино во основата на планината Арарат. Во една приказна се вклучени легендарниот персиски крал, Јамшид и неговиот харем. Според легендата, кралот прогонил една од неговите дами од харемот од своето кралство, поради што таа станала очајна и посакала да се самоубие. Одејќи во магацинот на кралот, девојката барала тегла означена како „отров“, во која имало остатоци од грозје што се расипувало и било забрането за пиење. За нејзина среќа, „расипувањето“ всушност било резултат на ферментација предизвикана од распаѓањето на грозјето со квасец во алкохол. Откако го испила таканаречениот отров, девојката открила дека нејзините ефекти се пријатни и нејзиното расположение било пораснато. Таа го открила своето откритие на кралот кој станал толку заљубен во овој нов „вински“ пијалок што тој не само што ја прифатил девојката повторно во неговиот харем, туку и донел одлука дека цело грозје одгледувано во Персеполис да биде посветено на винарството. Додека повеќето историчари на вино ја сметаат оваа приказна како чиста легенда, постојат археолошки докази дека виното било познато и широко тргувано од раните персиски кралеви.
Извор: www.scienceofcooking.com
